کتاب آموزه های اخلاقی و عرفانی صحیفه سجادیه منتخبی از کتاب «ریاض السالکین» تالیف صدرالدین سید علی خان مدنی است که به شرح صحیفه سجادیه امام زین العابدین(ع) میپردازد و یکی از مهمترین شرحهای آن بشمار میرود.
این کتاب در 7 جلد به زبان عربی چاپ و منتشر شده و بیشتر برای علما و طلاب قابل استفاده است؛ از این رو مترجمان فرهیخته با گزینش نکتههای اخلاقی و عرفانی این مجموعه ارزشمند، آن را به زبان فارسی برگرداندهاند تا عموم مردم از مطالب آن بهرهمند شوند.
روش مولف در شرح و توضیح مطالب به این گونه است که پس از برش قسمتهای مختلف هر دعا، لغات و مفردات هر قسمت را توضیح میدهد، نکتههای ادبی آن را بیان میکند و سپس در قالب «تنبیه» و «تبصره» برخی از نکات آن قسمت را از جوانب مختلف شرح میدهد.
تسلط شگفتانگیز مولف در علوم و فنون مختلف در جای جای کتاب ریاض السالکین دیده میشود تا جایی که این کتاب تحسین عالمان صاحب نظر را برانگیخته، آن را به عنوان کتابی بی نظیر معرفی کردهاند و تالیف آن را نشانگر وسعت دانش و اطلاعات تخصصی سید علی خان در رشتههای گوناگون علوم دانستهاند.
این اثر با یک مقدمه و 54 نیایش به موضوعاتی همچون «ستایش و سپاس خداوند والا»، «درود بر پیامبر خدا(ص)، درود بر فرشتگان بر دوش کِشنده عرش و هرفرشته مقرب دیگر»، «درود بر پیامبران و باورمندان به ایشان»، «نیایش در بامداد و شامگاه»، «آرزومندی به درخواست آمرزش از خداوند شکوهمند»، «هنگام درخواست باران پس از خشکسالی»، «درخواست نیازها از خداوند متعال»، «توبه و توبهخواهی»، «درباره خیرخواهی از خداوند والا»، «زاری در پیشگاه خداوند» و.. می پردازد.
در بخشی از نیایش بیستم این کتاب با عنوان «خویهای ستوده و کردارهای پسندیده» آمده است: «خدایا، بر محمد و خاندانش درود فرست و ایمان مرا کامل گردان و یقینم را برترین یقین قرار بده و نیتم را نیکوترین نیت برسان و کردارم را بهترین کردار بدار. خدایا به لطف خود نیت مرا فراوان ساز و به آنچه نزد توست یقینم را درست بدار و با نیروی خود تبهکاریام را اصلاح گردان».
تلخیص و گزینش نکتههای اخلاقی و عرفانی کتاب «ریاض السالکین» را صادق حسن زاده بر عهده داشته و مهدی حسن زاده نیز این اثر را به زبان فارسی ترجمه کرده است همچنین کار ویرایش این اثر نیز توسط حسین صابری انجام شده است.